Bugün bir dava adamını kaybettik
Türkiye’deki Kazaklardan söz ettiğinizde akla gelen ilk isimlerin başında Hızırbek Gayretullah’ın adı gelir.
Yine aynı şekilde “Doğu Türkistan” denince akla gelen beş on isimden biri de Hızırbek Gayretullah’dır.
Henüz çocukken acılarıyla birlikte çileli göç macerasını bizzat yaşayan Gayretullah; Türkiye’ye geldikten sonra lise çağından itibaren geride kalan vatan parçası Doğu Türkistan’ın tanıtımı için “kalem mücadelesi” vermiştir.
Her alanda etkilendiği babası Kaynaş Gayretullah’ı kendisine örnek alan Hızır Bey, karşılıksız sürdürdüğü mücadele hayatında; Kazakistan Cumhurbaşkanı Nur- sultan Nazarbay, Doğu Türkistan sözde Halk Hükümeti Başkan Yardımcısı Cenabil, T.C. Başbakanı Süleyman Demirel, Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş, Prof. Zeki Velidi Togan, Nihal Atsız, Muh- sin Yazıcıoğlu, Prof. Kamil Turan, İsmet Tümtürk, Abdülveli Can, İbrahim Metin, İlhan Darendelioğlu, Altan Deliorman M.Emin Buğra, Alibek Hakim, Turan Yaz- gan, Ziyaeddin Babakurban, Sağlık e. Bakanı Halil Şıvgın, Devlet e. Bakanı Sadi Somuncuoğlu, Kültür e. Bakanı Namık Kemal Zeybek, Prof. Turan Yazgan, Sadi Somuncuoğlu ve Prof. Nevzat Yalçıntaş başta olmak üzere devlet adamlarıyla kurmuş olduğu yakın ilişkilerini Doğu Türkistan davası yolunda değerlendirmiştir.
Bir çoğumuz sayın Gayretullah’ı kaleme aldığı Doğu Türkistan’dan Türkiye’ye göç eden Kazakların göç macerasının anlatıldığı “Altaylar’da Kanlı Günler” adlı kitabı ile tanırız...
Aynı zamanda Doğu Türkistan’ın milli kahramanı Osman Batur Han’ı Türkiye’de yazıları ve kitaplarıyla ilk tanıtan kişilerin başında yer alan Gayretullah; konferansları, sohbetleri ve makaleleriyle Türkiye’de Doğu Türkistan davasının tanıtımında yaptığı katkılarıyla, diasporadaki “Doğu Türkistan Davası’nın milli mücahitlerinden biri” olmaya, daha yaşarken hak kazanmış dava adamıdır.
Bugün Ataşehir ilçe sınırları içinde yer alan Örnek Mahallesi mevkiinde “Türkistan Evleri ve Türkistan Camisi” projesinin gerçekleştirilmesinde büyük katkıları olan Gayretullah; 16 Aralık 1986’da Almaatı’da meydana gelen “Celtoksan Olayları”nı, 1989-90 yıllarında ise işadamı Faruk Kılıç beyin hamiliğinde Kazakistan’da Semey’deki Nükleer Denemeleri ve Çevre Kirliliğini ve Kazakistan’ın Unesco temsilcisi Olcas Süleyman’ı ve O’nun eseri Azia’yı Türkiye’de ilk duyuranlardan biri olmuştur. Ayrıca Nursultan Nazarbayev’in Adaletin Akyolu adlı eserinin ilk defa Tür- kiye’de yayımlanmasını, 5000 trajlı bu eser Kazakistan ve Kazak halkının Türkiye ve kamuoyunda tanınmasını sağlamıştır.
Babaannesinin yedeğindeki tayın üzerinde Taklamakan Çölü’nü geçerek 1949’da özgür topraklara adımını atan Hızırbek Gayretullah, lise çağlarından günümüze değin yılmadan mücadele eden bir dava adamı olarak gönüllerde haklı ve kalıcı bir yer almıştır.
● 1970’li yıllardan itibaren Doğu Türkistan Göçmenler Derneği yönetim kurulu üyesi olarak Başkan Vekili, Başkan Yardımcılığı, Genel Sekreterlik, Genel Sekreter Yardımcılığı ve en son olarak da Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı gibi birçok görevi başarıyla yürüten Hızırbek Gayretullah; yazıları ve konuşmalarıyla yurt içi ve yurt dışında Doğu Türkistan Davası’nı yatağa düşene kadar temsil etme görevini gururla sürdürmeye devam etmiştir.
● Türkiye Yazarlar Birliği, İlesam, Aydınlar Ocağı, Avrasya Türk Dernekleri Federasyonu gibi kurumların aktif üyesi olan Gayretullah bir dönem Zeytinburnu Belediye Meclis üyesi olarak da görev yapmıştır.
● İstanbul Anadolu yakası Örnek Mahallesi’nde Türkistan Kooperatifi’nin kurulmasına ve bu mevkide 100 kadar bahçeli evin ve 500 kişilik Türkistan Camisi’nin yapılmasına ön ayak olmuştur.
● İsmail Cengiz’in sahibi olduğu Doğu Türkistan Dergisi’nin Genel Yayın Yönetmeni ve Milli Yol Dergisi’nin İdare Müdürü olarak hizmet vermiştir.
● İsmail Cengiz ile birlikte yoğun Ankara temasları neticesinde Doğu Türkistan
Göçmenler Derneği’nin “kamu yararlı dernek statüsü”ne kavuşmasını sağlamıştır.
● Kazakistan’da Semey’deki Nükleer denemeleri ve halkın gördüğü zararları kamuoyuna duyurmak amacıyla “Nevada-Semey Nükleer Hareketi”nin Türkiye Temsilcisi sıfatıyla İsmail Cengiz ile birlikte bir dizi etkinliğe imza atmış, yaşanan sıkıntıları T.C. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’a aktarılmasına katkı sunmuştur.
● Sağlık Bakanı Halil Şıvgın bey ile temasa geçerek, Doğu Türkistan’dan gelen 1000 Uygur Türkünün Hacca gitmelerine, Hacc öncesi İstanbul’da konaklama ve iaşelerinin karşılanmasına katkı sunmuştur.
● 2004 yılında ABD Parlamento Binası içinde Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti’nin kurulmasında ön ayak olmuştur. “Başbakan Yardımcısı” görevinin ardından hükümette “Cumhurbaşkanı Yardımcısı” olarak görev almıştır.
● “Sürgün ve Ölüm Filmi” adlı belgesel çalışmada Doğu Türkistan’dan Türkiye’ye yapılan göç filminin hazırlanmasın- da danışmanlık görevinde bulunmuştur.
● Nergis Biray, Ekrem Ayan ve Güljanat Kurmangaliyeva Ercilasun’u hareke- te geçirerek editörlüğünü yaptığı Çağdaş Kazak Türkçesi ders kitabının hazırlan- masına ön ayak olmuştur.
Tüm bu hizmetleri “Allah rızası için” yerine getiren, “Herşey Vatan için” diyerek 50 yıldır gayret gösteren Gayretullah’ın mücadeleci ruhunun birçok aşamasında bizzat şahit olan hem damadı hem de dava arkadaşı olarak ifade etmek isterim ki; O’nun Türkistan davasına olan milli, dini borcunu, vefa borcunu fazlasıyla ödediğini görebileceksiniz. O, benim kayınpederimdi, eşimin babasıydı amma benim dava arkadaşım, yoldaşım bir çok şeyi paylaştığım büyüğümdü. Mekanı cennet olsun