Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın bilgi üretimi ve paylaşımını, birlikte öğrenme ve tartışmayı desteklemek üzere 2013’ten bu yana her yıl düzenlediği Salt Araştırma Fonları, onuncu yılını geride bırakırken yeni ve özgün araştırmalara alan açmaya devam ediyor.
Salt Araştırma Fonları’yla 2023 yılında desteklenen projeler, 8 Aralık Cuma günü 14.00-18.00 saatlerinde Salt Beyoğlu, Açık Sinema’da herkesin katılımına açık bir programla tartışmaya açılıyor. Seçici Kurul üyelerinden Prof. Dr. Gülhan Balsoy (Bilgi Üniversitesi), Doç. Dr. Ayşe Erek (Kadir Has Üniversitesi) ve Doç. Dr. Bilge İmamoğlu’nun (TED Üniversitesi) moderatörlüğündeki oturumlarda araştırmacılar, çalışmalarının yöntem, süreç ve verilerine ilişkin sunumlar yapacak.
Salt bu yıl, Türkiye’de kent, toplum ve ekonomi tarihi ile 1950’ler sonrası sanat, mimarlık ve tasarım alanlarına odaklı 98 başvuru arasından seçilen altı projeye fon sağladı. Disiplinlerarası ve çok yönlü yaklaşımları öne çıkan ve toplumsal hafızaya katkıda bulunan çalışmalara yönelik olan Salt Araştırma Fonları’yla 2013’ten bu yana toplam 74 proje desteklendi. 2023 yılı proje sunumlarına ve ilk on yılda desteklenen araştırmaların çıktılarına ilişkin ayrıntılı bilgi için: saltonline.org.
Salt Beyoğlu, Açık Sinema
14.00 Açılış: Deniz Ova ve Lorans Tanatar Baruh (Salt)
14.05-14.50 1. Oturum – Moderatör: Gülhan Balsoy
Mustafa Emir Küçük sunumu: “Kentte Hayvan Emeği: Dersaadet Tramvay Şirketi’nin Atları”
Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde doktora adayı ve araştırma görevlisi olan Mustafa Emir Küçük, 1871-1914 yıllarında Dersaadet Tramvay Şirketi bünyesindeki atların yaşam alanlarını ve salgın hastalıklarla hem sayıları hem de görünürlükleri giderek artan atların İstanbullular ile etkileşimini inceliyor.
Ayça Yüksel sunumu: “Çay Tarımında Tekniğin Dönüşümü ve İş Birliği İlişkilerinin Sınırları”
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde doktora adayı olan Ayça Yüksel, 1959’da Artvin’de kurulan ve yerel iş birliği ilişkilerinin bir parçası olan Hopa Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin toplumsal ilişkileri, Hemşin kültürünü ve ekolojiyi şekillendirmedeki rolüne odaklanıyor. Çay bitkisinin üretim ve işleme sürecinde kullanılan alet ve makinelerin dönüşümleri üzerinden, yaşanan krizleri etnografik bir yöntemle irdeliyor.
14.50-15.10 Soru-Cevap
15.25-16.10 2. Oturum – Moderatör: Ayşe Erek
Sevi Bayraktar sunumu: “1960’lardan 1980’lere Toplumsal Hareketler Performans Arşivi”
Köln Müzik ve Dans Üniversitesi (HfMT) Dans Çalışmaları Bölümü’nde öğretim üyesi olan Sevi Bayraktar, iki darbenin etkisi altındaki İstanbul’da cereyan eden toplumsal hareketlerin eylem repertuvarı içerisinde sanatın ve sanatsal performatif araçların neler olduğu, nasıl kullanıldığı, ne tür etkiler yarattığı ve nasıl aktarıldığını disiplinlerarası bir yaklaşımla inceliyor. Salt Araştırma arşivlerine eleştirel ve eylemsel performans merceğinden bakarak çapraz referanslı bir veri tabanı oluşturmayı amaçlıyor.
Büşra Sokur sunumu: “Yenilikçi Sanat Arayışında Bir ‘Serbest Kürsü’: Yeditepeli Ressamlar ve Yazarlar (Yeditepe Dergisi 1950-1960)”
Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Doktora Programı’nda eğitimine devam eden Büşra Sokur, Yeditepe Dergisi’nin ilk on yılı (1950-1960) odağında ressam ve edebiyatçı dostlukları ile ortamlarına bakarak kolektif düşünce ve sanat iklimini irdeliyor. Sanatsal ifade bakımından iki disiplin arasındaki ortaklıklar ve ayrılıkları tespit ederek “yeni” sanat anlayışlarını değerlendiriyor.
16.10-16.30 Soru-Cevap
16.45-17.30 3. Oturum – Moderatör: Bilge İmamoğlu
Ozan Torun sunumu: “Saraydan Sonra, Otelden Önce: Şeref Stadı Havuzu ve Çırağan’da 50 Yaz (1937-1986)”
VKV Sadberk Hanım Müzesi’nde çalışan Ozan Torun, Ekim 1937’den Eylül 1986’ya İstanbul’da su sporlarının, yüzme deneyimlerinin ve yaz eğlencelerinin mekânı Çırağan’daki Şeref Stadı Havuzu’nun kentsel hafızadaki yerini belgeler ve tanıklıklar ışığında inceliyor. Böylece kentin 1980’lerde yok olmuş kamusal alanlarından birinin hikâyesini belgeselleştiriyor.
Suzan Pektaş ve Öykü Önal sunumu: “Madde ve Reaksiyon: 20. Yüzyılda Hızla Sönen Bir Kent İdeali ve Balya Madeni”
Fotoğraf ve video sanatçısı Suzan Pektaş ile Sabancı Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı ve Görsel Sanatlar Bölümü’nde yüksek lisans öğrencisi olan Öykü Önal, 20. yüzyıl başında Balıkesir’in Balya ilçesinde yabancı sermayeyle sürdürülen ve 1939’da sonlandırılan madencilik faaliyetinin, ilçenin doğasını, ekonomisini, toplumsal yapısını nasıl dönüştürdüğünü eleştirel bir bakış ile ele alıyor. Sanat pratiği üzerinden Balya belleğinin izini süren araştırmacılar, emek ve sömürü kavramlarını yerel ve küresel ölçekte okumalara imkân sağlayacak şekilde irdeliyor.
17.30-17.50 Soru-Cevap
