Marketlerin kendi markaları ile raflara getirdiği, gıda başta olmak üzere temizlik ve kağıt ürünlerinden kişisel bakıma kadar geniş bir yelpazedeki özel markalı ürünlere talep her geçen gün artıyor. Bu ürünlerin tercih edilmesinde, tüketicilerin satın aldıkları ürünün kalitesinin ödedikleri paraya değdiği düşüncesi ağır basıyor. PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği adına NielsenIQ tarafından hazırlanan son verilere göre 2021 yılının 9 aylık döneminde özel markalı ürünler cirosu geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30 arttı. Bu artışla birlikte sigara ve alkol hariç Hızlı Tüketim Ürünleri (HTÜ) cirosundaki payı ise yüzde 22’ye ulaştı. Araştırma, önceki yıla kıyasla tüketicilerin daha fazla market markalı ürün satın aldıklarını da ortaya koydu.
PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği, bu yıl “Fark Var” temasıyla düzenlediği 6. Private Label Zirvesi’nde; üretici ve tedarikçi firmalardan ulusal ve yerel perakende zincirlerinin temsilcilerine kadar sektörün önemli isimlerini bir araya getirdi. Zirvede, sektördeki son gelişmeleri yansıtan veriler de paylaşıldı.
NielsenIQ Perakende Paneli verilerine göre; Private Label cirosu 2021 yılının 9 aylık döneminde 2020 yılının aynı dönemine göre yüzde 30 artış gösterirken sigara ve alkol hariç toplam Hızlı Tüketim Ürünleri (HTÜ) pazarındaki ciro payı yüzde 22’ye yükseldi. Private Label ürünlerin ana kategorilere göre büyüme performanslarına bakıldığında, bu dönemde en yüksek ciro büyümesi yüzde 30 artış ile Gıda ve Alkolsüz İçecekler ile Ev Temizlik&Diğer kategorilerinde gerçekleşti. Kişisel Bakım kategorisinde de Private Label ürünlere artan ilgi bu alanda ciro artışını yüzde 29’a taşıdı.
Gıda ve Alkolsüz İçecekler grubundaki Private Label ürünlerin sigara ve alkol hariç toplam Hızlı Tüketim Ürünleri (HTÜ) pazarındaki ciro payı yüzde 22,5 olurken Ev Temizlik&Diğer kategorisinde PL payı yüzde 20,1; Kişisel Bakım Ürünleri kategorisindeki PL ürünlerinin payı ise yüzde 20,2’ye ulaştı.
Ocak-Eylül 2021 döneminde, 2020’nin aynı dönemine göre Gıda ve Alkolsüz İçecekler kategorisindeki Private Label ürünlerde en yüksek ciro artışı yüzde 53 ile Yağlarda olurken, Süt Ürünleri bu kategoride yüzde 45,2’lik pay ile ilk sırada yer almayı sürdürdü.
Temizlik ve Diğer kategorisindeki Private Label ürün dağılımlarına daha yakından bakıldığında ise Kimyasal Olmayan Ev Temizleyicileri aynı dönemdeki yüzde 49 ciro artışı ve yüzde 51,5 ciro payı ile birinci oldu.
Kişisel Bakım kategorisinde, ürün bazında en yüksek ciro artışının yüzde 37 ile vücut bakım ürünlerinde gerçekleştiği görüldü. Bu kategoride en yüksek ciro payına sahip olan Private Label ürünlerin ise geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında yüzde 38,7’ye yükselen Kağıt Ürünleri olduğu dikkat çekti. Tuvalet kağıdı, havlu kağıt, peçete, ıslak mendil gibi ürünler bu grupta yer alıyor.
Yılın 9 aylık döneminde, 2020 yılının aynı dönemine kıyasla sigara ve alkol hariç Hızlı Tüketim Pazarı (HTÜ) toplam ciro değişimi de yüzde 26 olarak açıklandı. Private Label ürünler, bu dönemde yüzde 30 ile HTÜ pazarının toplamından daha yüksek bir ciro büyümesi gösterdi.
Tüketici alışveriş listesinin dışına çıkmıyor, promosyonlu ürünleri takip ediyor
Pandemi dönemi, tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarında önemli bir değişimi de beraberinde getirmişti. NielsenIQ verileri, pandeminin finansal etkilerinin alışverişçilerin “değer” arayışını artırdığına işaret etti. Harcamalarında temkinli ve ihtiyatlı olmaya çalışan tüketiciler, artık daha fazla “değer” arıyor. Tüketicilerin yüzde 75’i alışveriş alışkanlıklarını değiştirdiğini belirtirken, yüzde 41’i mümkün olduğu kadar haftalık ya da aylık sabit bir bütçeye bağlı kaldıklarını, yüzde 36’sı ise hane harcamalarını tüm alanlarda sürekli yeniden değerlendirdiklerini ve gerekçelendirdiklerini ifade etti. Bütçelerini denk getirmeye uğraşan tüketiciler, artık promosyonlu ürünler ile market markalı ürünlere yöneliyor.
Market markalı ürün tercihinde kalite ve fiyat ilk sırada
Kalite ve fiyat performansları, özel markalı ürünlerin tercih edilmesini sağlarken bu ürünler her geçen yıl daha fazla tüketicinin güvenini kazanıyor. Tüketicilerin market markalı ürünleri satın alma eğiliminde ödedikleri paraya değer kalitede olmaları önemli bir rol oynuyor. NielsenIQ araştırması, her 4 alışverişçiden 1’inin, önceki yıla kıyasla daha fazla market markalı ürün satın aldığını ortaya koydu. “Bir yıl önceye göre daha fazla market markalı ürün satın alıyorum” diyenlerin oranı 2020 yılında yüzde 12 iken 2021 yılında bu oran yüzde 24’e ulaştı.
Tüketiciler kendi markası olan marketleri daha fazla tercih ediyor
Ayrıca alışverişçilerin mağaza seçiminde; ürün çeşitliliği, fiyat/performans, kalite, hızlı hizmet ve erişilebilirlikten sonra kendi markalarının olması önemli bir tercih sebebi olarak sıralandı.
Dünyada ve Avrupa’da Private Label oranları
NielsenIQ verilerine bakıldığında global ölçekte Private Label ciro payının 2020 yılında yüzde 16,4’e; 17 ülkeyi kapsayan Avrupa genelinde ise Private Label markaların toplam Hızlı Tüketim Ürünleri Pazarı cirosundaki payının yüzde 32’ye yükseldiği görüldü. İngiltere ve İsviçre yüzde 42’lik ciro payı ile Avrupa’daki en yüksek ülkelerin başını çekiyor. Türkiye 2020 yılındaki yüzde 21’lik pay ile dünya genelinde 19. sırada yer alıyor.
PLAT Derneği Yönetim Kurulu Başkanı M. İmer Özer, perakende sektöründeki yerini her yıl daha da sağlamlaştıran ve gerek kalite gerekse ürün çeşitliliği olarak kendini sürekli geliştiren özel markalı ürünler sektörü ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Pandemi süreci hepimiz için zorluydu. Her kesim bu süreçten etkilendi. Pandemi etkileri halen devam ederken son dönemde tüketicilerin en önemli gündemi çift haneli enflasyon ve artan fiyatlar. Özel markalı ürünler, kalite ve fiyat performansları ile alışveriş sepetindeki ağırlıklarını günden güne artırıyor. Bütçesini en efektif şekilde harcamak isteyen tüketicilere nefes aldıran market markalı ürünler olmasaydı enflasyon rakamları mevcut seviyelerin çok üzerine çıkardı. NielsenIQ verilerinin işaret ettiği 2021 yılının 9 aylık dönemindeki Privatel Label ciro büyümesi ve market markalı ürünlere yönelim de bize bunu gösteriyor. Hammadde, enerji, lojistik gibi birçok kalemi kapsayan üretim maliyetlerindeki yüksek artışlara rağmen, kaliteli ve uygun fiyatlı üretime devam etme kararlılığındayız.”