Kaçak sığınmacıların istilasına uğrayan Türkiye, üniter yapısından verdiği tavizlerle savrulmaya başladı. Türk Mahkemesi, Afgan uyruklu bir peştuna tebligat ulaştıramayınca, boşanma ilanını Türkçe yerine Peştun dilinde yayınlattı. Mahkemenin verdiği karar bir ulusal gazetede devletin Basın İlan Kurumu tarafından resmi sitesinde de yayınlanması vatandaşların sert tepkisine neden oldu.
Yıllardır Sağlık Bakanlığı'na bağlı çok sayıda devlet hastanesi ile okullarda Arap alfabesi ile asılan tabelalara vatandaşların öfkesi dinmemişken bu kez de Anasaya'ya uyması gereken mahkemenin verdiği tarar tartışmaları da tetikledi.
Nevşehir Aile Mahkemesi, Türkiye’de yaşayan Afgan şahsın boşanma süreciyle ilgili bilgilendirme yapmış. Mahkeme kararlarının resmi gazete ve basılı mecrada yayınlanması rutin bir durumdur. Lakin mahkeme Peştunca mı yargılama yaptı yada Peştunca mı karar verdi de bu şekilde… pic.twitter.com/OLrqmSlcx5
— Mete ÇETİNEL ???? (@CetinelMete) March 11, 2024
Mete Çetinel'in sosyal medya hesabında yayınlanan mahkeme kararının ardından çok sayıda hukukçu konuyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.
Nevşehir Aile Mahkemesi’nin, ulusal bir gazetede Afganistan’da kullanılan Peştuca dilinde bir ilan verdiği ortaya çıktı. Bahsi geçen ilanın Afgan uyruklu bir kişinin boşanmasına ilişkin bir ilan olduğu belirtilirken, ilanın Peştuca olması sosyal medyada tepki yarattı. Olayın ardından Cumhuriyet Gazetesi'nden Rengin Temuçin hukukçularla konuştu.
Eski cumhuriyet savcısı ve avukat Ruşen Gültekin, “Türkiye’de tüm kamu kurumlarında işlemler ve yazışmalar Türkçe yapılır ve yayımlanır. Eğer sadece Türkiye dışındaki ülkelerde işlem yapılacaksa, yeminli bir tercümana çevirtilip, yurtdışında işlem yapılır. Dolayısıyla egemen bir devletin ülkesinde aslında bu tür bir işlemin yapılması doğru değil. Ancak hakimin eylemi yasaya aykırı amaca uygun.
Hâkimin bir kastı olduğunu düşünmüyorum burada. Verilen kararı anlasın diye tebliğ ediyor adama” dedi. Gültekin sözlerini şu şekilde noktaladı: “Şu anda Türk yargısında ve Emniyeti’nde de çok ciddi sıkıntılar var. Kimse ses çıkaramıyor ama yabancı uyrukluların işlediği suçlarda veyahut yabancı uyruklarıyla uyguladığı bu tür işlemlerde büyük bir tebligat sıkıntısı yaşıyoruz. Çok ciddi bir sıkıntı var, kimse söylemiyor. Bunun da temel sebebi bu kişilerin kayıtların olmaması.”
Avukat Cihan Arık ise “Anayasa’nın 3. maddesinde, ‘Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir’ denilerek tek resmi dil esasına dayalı üniter devlet yapısı kabul edilmektedir. Resmi dil demek devletin egemenlik erklerinde ve bu erklerin işleyişinde kullanılan dil demektir. Türkiye Cumhuriyeti’nin yasama, yürütme ve yargı erklerinin işleyişinde kullanılan dil Türkçedir. Yargı makamlarınca resmi dilin bilinmesine rağmen bir başka dilin kullanılmasına olanak sağlanması, demokratik bir hak sağlamak olmayıp, çok dillik yolunun açılması kurucu iradenin siyaseten farklı bir tanıma sokulması demektir” dedi.
