Bireysel kredi ve kredi kartı borçlanmaları artarken borcunu ödememiş kişi sayısında düşüş yaşandığı görüldü.
Bireysel kredi ve kredi kartı borçlanmaları son aylarda artış göstermeye devam ederken karşılaştırma sitesi encazip.com, borçlanmaların geri ödeme grafiklerini araştırdı. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezinden (TBB Risk Merkezi) alınan verilere göre, bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödememiş kişi sayısı 2023’te yüzde 11.64 azalarak 1 milyon 320 bin 376 kişiye geriledi. 2022’de bu sayı 1 milyon 494 bin 395 kişiydi. Yine TBB Risk Merkezi’nin Aralık 2023 verilerine göre, bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler, yüzde 76 artarak 2,7 trilyon TL oldu. Bu kredilerin yüzde 99’unun bankalar tarafından kullandırıldığı görüldü. Bireysel kredilerin yüzde 44’ünü kredi kartları, yüzde 30’unu ihtiyaç kredileri, yüzde 16’sını konut kredileri, yüzde 4’ünü taşıt kredileri ve yüzde 6’sını kredili mevduat hesabı oluşturdu.
Takipteki kredilerin haricinde, bireysel kredi kullanan kişi sayısı ise 2023’te önceki yıla göre 2 milyon kişi artarak 40 milyon kişi oldu. Ortalama kredi bakiyesi ise 69 bin TL düzeyinde gerçekleşti. 2023’ün aralık ayında 385 bin kişi ilk defa kredi kartından, 112 bin kişi tüketici kredisinden faydalandı. Konut kredisi kullanan kişi sayısı 4 bin olurken, 512 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı, 33 bin kişi ise taşıt kredisi kullandı.
Kredi kartı dahil, kişi başına ortalama bireysel kredi toplam bakiyesi en yüksek iller sırasıyla, İstanbul, Ankara ve İzmir oldu. Aralık 2023 ayı itibarıyla İstanbul 28, Ankara yüzde 10 ve İzmir yüzde 7’lik bireysel kredi payına sahip iller olarak kayıtlara geçti. Bayburt ise son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu.
Bireysel kredi kartı kullanımları artmaya devam etti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) verilerine göre, bireysel kredi kartı borçlanmaları geçen yıla göre yüzde 153 arttı. Kredi kartı borçlanmaları artarken borcunu ödememiş kişilerin sayılarındaki düşüş dikkat çekti. 2023 yılında bireysel kredi kartı borcunu ödememiş kişi sayısı ise 865 bin 648 olarak kayıtlara geçti. Burada da yüzde 3.83’lük bir düşüş yaşandığı görüldü. 2022’de bu sayı 900 bin 094 kişiydi. Bireysel kredilerde de durum değişmedi. Burada da borcunu ödememiş kişi sayısında da bir önceki yıla göre yüzde 14.77lik düşüş görüldü. TBB Risk Merkezi verilerine göre, bireysel kredi borcunu ödememiş kişi sayısı 2023 yılında 852 bin 727 kişi olarak kayıtlara geçti. 2022’de ise bu rakam 1 milyon 627 kişiydi.
Konuyla ilgili konuşan encazip.com kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, şunları söyledi: “ Son yıllarda yıl bazında kredi kartı veya kredi borcunu ödeyemeyen kişilerin sayısı sürekli olarak artış gösterirdi. Ancak geçtiğimiz yılın verilerine baktığımızda kısmi de olsa bir düşüş görüyoruz. Bu önemli çünkü makroekonomik koşullar değerlendirildiğinde düşüşün arkasında bankaların kredi veya kredi kartı verme politikalarındaki değişikliğin olduğunu düşünüyoruz. Zira en ciddi önlemler bankacılık tarafında alınmış durumda. Bu durum biraz da vatandaşın krediye ulaşımında zorlaşma olduğu şeklinde yorumlansa da sonuç olarak düşüş görülmüş. Bu şekilde parasal sıkılaşmaya gidilip belirli bir süre acı reçete içilirse ödenemeyen borçların daha da ciddi oranda düştüğünü görebiliriz.”
