İBB Meclisi, İSKİ Genel Müdürlüğü’nün 2022 Yılı Bütçesi’ni onayladı. Yatırım ve hizmetleri anlatan İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu, 2022’de 10 milyar 364 milyon lira bütçeyle 36 projeye devam edeceklerini, 22’sini bitireceklerini ve 51 yeni yatırıma başlayacaklarını söyledi. Kur artışına rağmen yatırımlara devam ettiklerini belirten Mermutlu, “Bugüne kadar 83 noktada su baskını ve taşkınları, 104 noktadan denize atıksu girişini önledik. 1.026 km atıksu toplama hattı inşa ettik ve 41 km dere ıslahı yaptık. 165 bin metrekarelik 2 yaşam vadisini kullanıma açtık” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi, Kasım ayı toplantılarında İSKİ Genel Müdürlüğü’nün 2022 Yılı Bütçesi ile Performans ve Yatırım Programı’nı görüştü. Harbiye’deki Lütfi Kırdar Kongre Sarayı’nın Rumeli Salonu’nda gerçekleşen toplantıda, konuşmaların ardından oylamaya sunulan 2022 yılı bütçesi; 184 kabul, 11 ret oyuyla onaylandı. Bütçeyi İBB Meclisi’ne sunan İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu, İstanbul’a yıllık 1 milyar metreküpün üzerinde su verdiklerini ve şehirde su sıkıntısı bulunmadığını söyledi.
2021 yılında şu ana kadar gider bütçesinin yüzde 73, yatırımların ise yüzde 65 oranında gerçekleştiğini, yıl sonunda ise gider bütçesinin yüzde 93, yatırımların ise yüzde 85 seviyesinde gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini ifade eden Mermutlu, “2022 yılı gider bütçemizi 10 milyar 364 milyon lira, gelir bütçemizi 9 milyar 754 milyon lira olarak belirledik” dedi.
Bütçenin yüzde 48’i yatırımlara, yüzde 33’ü mal ve hizmet alımlarına, yüzde 13’ü personel giderlerine, yüzde 6’sı diğer giderlere ayrıldığını aktaran Mermutlu, “Önümüzdeki yıl içme suyu ve atıksu yatırımlarından 36 projeye devam edilecek. 22 projenin bitirilmesi hedefleniyor. Ayrıca 51 adet projeye başlanılması öngörülüyor” diye konuştu.
İSKİ’nin hayata geçirdiği altyapı yatırımları ile İstanbul’da su baskını ve taşkın yaşanan 83 farklı noktada çalışmaların tamamlandığını vurgulayan Mermutlu, şöyle konuştu:
“Böylece birçok meydan ve caddede su baskını sorunu tamamen tarihe karışmıştır. 21 farklı noktada çalışmalar devam etmektedir. İstanbul denizlerinin su kalitesini daha da artırmak için İSKİ’nin hayata geçirdiği yatırımlar sayesinde Marmara Denizi’ne ve İstanbul Boğazı’na doğrudan atıksu girişi olan 104 farklı noktada çalışmalar tamamlanmış ve denize atıksu girişi önlenmiştir. 26 farklı noktada çalışmalar devam etmektedir. Marmara Denizi özelinde düşünüldüğünde 16 noktada daha çalışmalar sürmektedir. Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı’na atıksu girişi 2025 yılında tamamen önlenmiş olacaktır.”
Mermutlu, İstanbul’da artan nüfusun su ihtiyacını karşılayabilmek ve ekonomik ömrünü tamamlamış hatları yenilemek için son 2 yıl içerisinde; 493 km içme suyu şebekesi, 212 km isale hattı ve 7.5 km içme suyu tüneli olmak üzere toplam 712,5 km içme suyu altyapısı döşendiğini söyledi.
İSKİ’nin yüzde 100 biyolojik ve ileri biyolojik arıtma hedefiyle çalıştığının altını çizen Mermutlu, sözlerini şöyle sürdürdü: Bu kapsamda Baltalimanı Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi ile Tuzla İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi tamamlanmak üzeredir. Yenikapı Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi için ise çalışmalar sürmektedir. Diğer yandan Ambarlı 2. Kademe, Paşaköy 3.Kilyos, Riva, Koçullu, Reşadiye ve Bozhane İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisleri için yapım ihalesi hazırlık süreçleri devam etmektedir.”
Sayıştay Başkanlığı’nın 2020 yılı İSKİ Denetim Raporu’nda “İnsani Su Hakkı” uygulamasının mevzuata aykırı olduğu ve kanuni düzenleme gerektirdiğini belirttiğini hatırlatan Mermutlu, şu bilgileri verdi:
“Bu nedenle İBB Meclisi’nin aldığı İnsani Su Hakkı uygulamasına, kurumlardan gerekli olan görüş ve izinlerin alınarak devam ettirilmesi yönünde karar aldık. Kurumumuz, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nezdinde gerekli girişimlerde bulunmuştur. İSKİ Yönetim Kurulu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yasal düzenleme yapılıncaya kadar söz konusu uygulamanın durdurulmasını kararlaştırmıştır.”
DSİ tarafından İSKİ’den ücreti alınarak yapılan Melen Barajı’nın resmi açıklamalara göre Aralık 2016’da devreye alınacağını, ancak aradan geçen 5 yıla rağmen baraj inşaatının bitirilemediğini hatırlatan Mermutlu, şunları kaydetti:
“Barajın ne zaman devreye alınacağına dair de kesin bir tarih tarafımıza verilememektedir. Melen regülatörlerinden son 5 yılda terfi ettiğimiz su miktarına Kasım ayı elektrik fiyatını uygularsak, Melen Barajı’nın gecikmesi nedeniyle tam 460 milyon liraya yakın kurum zararı oluşmuştur.”
İSKİ Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre; döviz kurundaki artışları gözetilerek hazırlanan 2022 yılı gider bütçesi, bir önceki yıla göre yüzde 30, yatırım bütçesi ise yüzde 27 oranında artış gösterdi. Ayrıca elektrik, doğalgaz ve akaryakıt fiyatlarındaki artışlar nedeniyle enerji alımları için öngörülen ödenekler yüzde 41 oranında arttırıldı.
İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu’nun sunumunda yer alan önemli yatırım ve hizmetler şöyle:
İstanbul genelinde İdaremizce 2021 yılında 24 derede toplam 9 bin 225 metre dere ıslahı tamamlandı. 2022 yılında yapımı devam eden ve planlanan işler kapsamında 28 adet derede 26 bin 400 metre dere ıslahı imalatı yapılacak.
Son 2 yıl içerisinde; 915 km atıksu şebekesi, 100 km atıksu kolektörü, 5.1 km atıksu tüneli, 6.1 km yağmursuyu tüneli olmak üzere toplam 1.026 km atıksu toplama hattı inşa edildi. Ayrıca, 41 km dere ıslahı gerçekleştirildi.
İstanbul’da yüzde 100 biyolojik ve ileri biyolojik atıksu arıtma hedefi ile Marmara Denizi’nin korunması amacıyla İSKİ’nin yaptığı çevre koruma yatırımları devam ediyor. Bu doğrultuda; Tuzla 3.Kademe İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi ve Baltalimanı Biyolojik Atıksu Atıksu Arıtma Tesisleri 2022 yılının ilk yarısında hizmete alınacak. Ataköy ve Ambarlı Atıksu Tünelleri’nin 2022 yılı sonunda hizmete alınmasıyla Küçükçekmece Atıksu Ön Arıtma Tesisi devre dışı kalacak.
İstanbul genelinde toplam 611 bin metrekare alanda Yaşam Vadileri yapılıyor. Beylikdüzü Kavaklıdere Yaşam Vadisi 3. Etap’ta 130 bin metrekare, Tuzla Hacet Deresi Yaşam Vadisi 1. Etap’ta 35 bin 600 metrekare olmak üzere toplam 165 bin 600 metrekare alanda imalat tamamlanarak yaşam vadileri kullanıma açıldı.
Melen Nehrine, Melen Havzasından gelen atıksuların, Kuşaklama kolektörleri ile toplanması, Arıtma tesisinde arıtılması ve çevreye zararsız hale getirildikten sonra Deşarj tüneli vasıtasıyla uzaklaştırılması için 84 bin 300 metre uzunluğunda kolektör ve tünel ile 1 adet ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi yapılacak. Şu ana kadar 35 bin 200 metre kolektör inşaatı tamamlandı. İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi inşaatının da yüzde 10’unu bitirildi. Toplam maliyeti 160 milyon lira. Melen Barajı bittiğinde İstanbul su bitecek korkusu çekmeyecek.
2021 yılında Ocak – Ekim ayları arasında; 119 farklı derede toplam 256 km’lik dere temizliği yapılmış, 871 bin m3 teressübat çıkarıldı.
Su havzalarını kaçak yapılardan korumak amacıyla; 2021 yılı Ocak – Ekim ayları arasında 182 adet kaçak yapının yıkımı gerçekleştirildi.
Ağaçlandırma çalışmaları kapsamında; 2021 yılı Ocak – Ekim ayları arasında; 1 milyon 196 bin m2’lik alanda, 61 bin 675 adet ağaç dikimi yapıldı. Ayrıca yıl sonuna kadar 1 milyon 820 bin metreküp alanda 72 bin 791 adet daha ağaç dikimi hedefleniyor.
14 ayrı atıksu, yağmursuyu ve arıtılmış 64 bin 898 metre atıksu tüneli planlanıyor.
Avrupa Yakasında su şebekesi olmayan yeni yerleşim yerlerinin su şebekesinin teşkil edilmesi, mevcut şebekenin iyileştirilmesi, isale hatlarının yapılması ve kullanım ömrünü tamamlamış isale hatlarının yenilenmesi planlandı. Yaklaşık maliyeti 110 milyon lira.
Asya Yakasında su şebekesi olmayan yeni yerleşim yerlerinin su şebekesinin teşkil edilmesi, mevcut şebekenin iyileştirilmesi, isale hatlarının yapılması ve kullanım ömrünü tamamlamış isale hatlarının yenilenmesini kapsıyor. Yaklaşık maliyeti 50 milyon lira.
Asya Yakasında; Maltepe Gülsuyu, Kartal Soğanlık, Kartal Esentepe ve Yüz Konutlar ile Ömerli ve Şile bölgelerinde içme suyu depoları planlanıyor. Çalışmanın yaklaşık maliyeti 75 milyon lira.
