Asıl adı Pomelo, tropikal bir meyve türü Mersin ve çevresinde Şadok adını almış. Şadok meyvesi bazı ülkelerde Çin Greyfurtu adıyla biliniyor. Ağaçta yetişen kavunun anavatanı uzak doğu asya ülkeleri. Mersin'de Türkiye'ye yayılan Şadok'u ilk kez görenler hayretini gizleyemiyor.
Anavatanı uzak doğu ve çin olan Pomelo, Türkiye'de şadok adını almış. Çoğu ülkede Çin Greyfurdu olarak tanınan ağaç kavunu, 1.5 kilodan fazla meyvesiyle görenleri hayrete düşürürken, üreticisinin yüzünü güldürüyor. Türkiye'de fazla tanınmayan meyvenin Mersin ve çevresinde yetiştirildiğini gören bir vatandaş Osmaniye'de ürettiği Ağaç Kavunu'nu korumakta zorluk çekmeye başladı.
Osmaniye'de bir kişinin evinin kenarında yetiştirdiği greyfurta benzeyen 1 kilo 650 gram ağırlığındaki 'şadok' (ağaç kavunu) ilk kez görenleri şaşırtıyor.
Osmaniye Esenevler Mahallesi’nde oturan İsmail Güner (89), yaklaşık 8 yıl önce Mersin’den getirdiği 'şadok' narenciye fidesini bahçesinde iki noktaya dikti. 3 yıldır meyve veren ağacından 5-6 adet meyve alan Güner, Çukurova bölgesinde çok yaygın olmayan ağaçta yetişen ürünü görenlerin büyüklüğü nedeniyle şaşırdığını söyledi.
Şadoku koparmak isteyenlere 'zehirli' diyerek engel olmaya çalışan Güner, 'Bu yıl iki tane meyve verdi. İlk kopardığımı bakkalda tarttırdım 1 kilo 750 gram gelmişti. Şu an ağaçta bulunan da öncekinden yaklaşık 100 gram eksiktir. Koparıp sevdiğim insanlara hediye ediyorum' dedi.
Güney doğu Asya kökenli bir tür olan şadok, ülkemizde de yetiştirilebilinen bir turunçgil türüdür. Altıntop”a çok benzer, meyve kabuğu daha kalın ve düz yapıdadır. Meyve kabuğu yeşil-sarı arasında bir renge sahip olup, meyve şekli yuvarlak ile armut şekli arasındadır. Ağaçları oldukça büyüktür. Şadok yaprakları oldukça iri, 15-20 cm boyundadır. Sürgün ve meyvelerin üzerinde ince tüyler (hav) bulunur. Şadokun çiçekleri oldukça iri ve salkım şeklindedir. Şadok turunçgiller içerisinde en büyük meyveye sahip türdür.
Pomelo, meyvesi yenen bir bitki türüdür. Kalın ve sert kabuğu ile bilinir. Genelde taze olarak ya da hamur işlerinin içine katılarak tüketilir. Bazı kültürlerde meyve çayı yapımında kullanılır. Ağaç kavunlarının en çok yetiştiği yerler Akdeniz çevresi, Hindistan”ın bazı bölgeleri ve Güney ile Orta Amerika”dır. Ağaç kavunu yavaş büyüyen bir ağaçtır. 3 yaşına geldiğinde meyve vermeye başlar.
Yara ve diş iltihaplarında etkilidir. İştahı arttırır, hazmı kolaylaştırır. Sinir sisteminin düzenli çalışmasını destekler. Kolesterol düşürücü olarak da kullanılmaktadır. Sağlıklı bir deri sağlar ve santral sinir sisteminin çalışmasına yardımcı olur. Kan dolaşımını düzenler. Hesperidin isimli bir glikozit içermekte ve bu madde P vitamini etkisi göstererek kılcal damarları kuvvetlendirmektedir. Ağaç kavunu safrayı yok eder, safradan kaynaklanan kusmayı önler. Kabızlığı giderir, mide ve ciğerlerin hararetini keser, mide ve kalbi kuvvetlendirir, kalp çarpıntısını giderir, sıtmaya iyi gelir. Ağaç kavununu veya yaprağını koklamak baş ağrısını geçirir, ferahlatır. Yaprakları hazmı kolaylaştırır, nefesi rahatlatır. Yaprağı ezilerek suyu balla karıştırılıp günde üç kez birer çorba kaşığı yenirse mesane iltihabına iyi gelir.(Kaynak: Tropikalbahce.com)
